Hier wordt met plezier gewerkt!

“Koffie? Thee? Cake?” Ik ben amper een minuut binnen of word al opgenomen door het gezelschap vrijwilligers aan de koffietafel bij de Voedselbank Stichtse Vecht in Maarssenbroek. Hoe druk het ook is op deze 29ste december, om 10.00 uur is er koffie, vaste prik. Zo worden ook nieuwe vrijwilligers welkom geheten en ben je vanaf het eerste moment onderdeel van het team. 

Eerst een snuffelstage 

“Het is altijd leuk om hier binnen te komen”, vindt ook Jan Verheul (65), die sinds drie maanden vrijwilliger is bij Voedselbank Stichtse Vecht, als coördinator vrijwilligers. “Er is tijd voor een praatje en een kopje koffie. Ik had niet verwacht dat ik na drie maanden al zoveel mensen binnen de Voedselbank zou kennen.” Niet zo gek in zijn geval. Na een werkzaam leven als jurist achter een bureau bij een milieudienst wilde Jan na zijn pensionering de handen uit de mouwen steken. “Daarom wilde ik eerst een soort snuffelstage. Ik heb van alles en nog wat gedaan: met de chauffeurs meerijden, helpen met het samenstellen van de voedselpakketten, bij de uitgifte, bij acties.” Nu kent hij iedereen. “En weet ik redelijk van binnen en van buiten wat er wordt gedaan en wat voor functies er zijn; heel handig als er vacatures zijn.” Want daar gaat Jan over. Wie zich als vrijwilliger aanmeldt bij Voedselbank Stichtse Vecht, komt bij hem terecht.

‘Oud & nieuw’ gaan prima samen bij Voedselbank Stichtse Vecht: Jan Verheul (links) werkt er nu drie maanden, Henny de Winter al tien jaar, sinds de oprichting. Foto: Jolanda Valk

Waar ligt je slaapzak? 

Na het aanmelden volgt een kennismakingsgesprek met Jan. “En een kennismakingsbezoek om te kijken wat die persoon zou willen of kunnen. De ervaring leert dat iemand een keer wil meelopen om te kijken of het werk voldoet aan de verwachting. Als dat zo is, wordt een vrijwilligersovereenkomst getekend en worden gewenste dagen/uren doorgegeven aan de roostermaker.” Administratief moet alles namelijk op rolletjes lopen, weet Jan inmiddels. “Na een maand of twee snuffelstage vroeg de voorzitter hoe het ging en zei ik: het is net een bedrijf. In alle opzichten. Als je bedenkt wat er allemaal geregeld moet worden: logistiek en omdat alles draait om voedsel: voedselveiligheid, waar je op moet letten, welke richtlijnen gelden. Dat loopt als een rode draad door het werk van de Voedselbank, en dat was wel een eyeopener.” Want goed om te weten: iedereen die bij de Voedselbank werkt, is vrijwilliger, tot aan de directeur en iedereen op het hoofdkantoor van Voedselbanken Nederland. “Het is heel professioneel”, vervolgt Jan. “En iedereen draagt daar zijn steentje aan bij. Er zit een aantal heel gedreven vrijwilligers bij.” Lachend: “Aan wie soms wordt gevraagd waar hun slaapzak ligt. Die maken voor mijn gevoel wel eens wat meer uren.” 

Met spoed gezocht: screener 

Na dit interview heeft Jan een gesprek met misschien een nieuwe roostermaker. “Onze jongste vrijwilliger is 20, maar de huidige roostermaker is 83. Zijn gezondheid is niet optimaal meer, dus er moet sowieso een back-up zijn - of om het werk samen met hem te doen, maar in elk geval om het over te nemen wanneer het hem echt niet lukt.” In de korte tijd dat Jan bij de Voedselbank werkt, zijn er al rond de zeven vrijwilligers binnen gekomen. Bovenop het huidige aantal van 125. “En nu zijn we naarstig op zoek naar een screener in Breukelen.” Jan legt uit wat die functie inhoudt: “Nadat een cliënt zich heeft aangemeld, neemt de screener contact op voor een gesprek over achtergrond en financiële situatie om te beoordelen of het huishouden in aanmerking komt voor deelname aan de Voedselbank. Daar zijn voorwaarden en richtlijnen voor. Volgt toestemming, dan komt de cliënt op onze lijst te staan. Elke drie maanden is er een herscreening om te kijken of er iets veranderd is aan de situatie van de cliënt. Deze vrijwilligers moeten beschikken over specifieke kwaliteiten. Ze moeten goed kunnen luisteren en communiceren, maar ook iets weten van de sociale kaart van de gemeente om mensen te kunnen wijzen op eventuele regelingen waar ze recht op hebben. Maar ook is het soms pittig om te moeten zeggen dat iemand niet (meer) in aanmerking komt voor hulp van de Voedselbank.” Per kern zijn er twee screeners. “In Breukelen is er nu één vrouw en zij heeft echt hulp nodig.” Wie interesse heeft, kan klikken op de link onderaan dit artikel. 

Er verschijnen pretlichtjes in de ogen van vrijwilligers (v.l.n.r.) Barbara de Zwart, Ineke de Boer en Fietje Norbart bij het zien van al het speelgoed dat onverwacht is binnen gekomen. Foto: Jolanda Valk

Saamhorigheid is groot 

Een aantal vrijwilligers is direct betrokken bij de uitgifte van voedsel. In Maarssenbroek hanteert de Voedselbank daarvoor een winkelconcept. Jan: “Cliënten krijgen op de uitgiftedag een tijdslot van een kwartier en worden ontvangen door een gastvrouw die hun pas checkt. Dan gaan ze met een andere vrijwilliger mee naar de winkel en die geeft aan waaruit ze kunnen kiezen en loopt daarna mee naar de ruimte met het vlees, de groente en het brood. In Breukelen en Loenen krijgen deelnemers hun voedselpakket bij de uitgiftepunten in een krat dat in Maarssenbroek is gevuld.” Intussen is Jans volgende afspraak gearriveerd en tref ik in de koffiekamer Fietje Norbart (68). Zij is nu een jaar of drie vrijwilliger bij de Voedselbank en lid van de stuurgroep logistiek, maar ze is ook wel aanwezig bij de uitgifte in Maarssenbroek. “Je bouwt een band met cliënten op. Ik ben altijd een beetje blij als ze weer te eten en te drinken hebben. Ik ga nu ook gastvrouw worden. Ik haal er energie en voldoening uit dat je iets kan betekenen voor een ander. En de saamhorigheid is groot. Een van onze cliënten is aan een hernia geopereerd en zijn hulp kan deze week niet naar de uitgifte komen. Dan brengen we het pakket bij hem thuis. Ik ken een screener die voor een cliënt een kerstboom op z’n schouders heeft thuisbezorgd. Dat zijn leuke dingen.” 

Veel voor weinig, dat is de sport 

Fietjes collega Henny de Winter (72) schuift aan. Hij is al tien jaar een bekend gezicht bij de Voedselbank. Natuurlijk kent hij Aartje Roetman, die sinds de oprichting in 2012 spil was van Voedselbank Stichtse Vecht, en onlangs de Vrijwilligersprijs Stichtse Vecht 2022 in ontvangst mocht nemen. “Er waren indertijd ongeveer twintig huishoudens die een krat kregen uit Utrecht”, herinnert Henny zich. “Dat werden er op een gegeven moment zoveel dat een verzoek werd gedaan aan de kerken om zelf een Voedselbank op te zetten. Aartje was een van de starters die alles hebben voorbereid en uitgezocht hoe het juridisch zat. Er was toen een kastje met spulletjes in één ruimte en er werden vrijwilligers gezocht voor allerlei hand- en spandiensten. Daar hebben wij – mijn vrouw en ik – op gereageerd. Het was echt improviseren, want er was niks.” Improviseren doet Henny nog steeds graag. “Lekker bezig zijn en zoveel mogelijk spullen zien te halen zodat er goede pakketten komen. Dat vind ik een sport. En voor zo min mogelijk kosten.” Ook hij is blij met zijn collega-vrijwilligers. “Ik vind het een leuke groep zo onder elkaar. Gaat heel soepel altijd. Het is ook belangrijk dat je met elkaar om 10.00 uur even koffie drinkt, dat hebben we altijd gedaan.”  

In Maarssenbroek kunnen cliënten zelf de producten kiezen die ze nodig hebben. Foto: Jolanda Valk

Peren plukken voor het goede doel 

Voor de duidelijkheid: de vrijwilligers hoeven niet alle producten zelf binnen te halen. Elke week op donderdagochtend komt er een grote vrachtwagen van Voedselbanken Nederland om voedsel af te geven. Daarnaast is er een aantal min of meer vaste leveranciers en er worden regelmatig acties georganiseerd, zoals op 4 februari aanstaande bij de supermarkten van Albert Heijn in Stichtse Vecht. Zoveel producten als er rond Sinterklaas en kerst zijn bezorgd, ook dankzij acties van scholen, zijn er normaal gesproken niet. Er is zelfs sprake van een afname in het aantal goederen dat van supermarkten komt doordat zij steeds vaker zelf kiezen voor concepten als ‘brood van gisteren’ tegen een goedkoper tarief. Prima, want een van de doelstellingen van de Voedselbank is het tegengaan van voedselverspilling, Maar daardoor is er niet altijd dezelfde hoeveelheid over als voorheen voor de Voedselbank. En zo blijft het improvisatietalent van Henny van pas komen. “In Maurik is bijvoorbeeld een grote boomgaard. Daar zijn we een hele week met allemaal vrijwilligers peren gaan plukken. Normaal moet de eigenaar daar mensen voor inhuren, nu reserveerde hij dat geld voor wat wij bestellen, waardoor we een halfjaar gratis groente en fruit en aardappelen hadden. Zo werkt dat.” 

Een hart onder de riem 

Wat ook helpt, is dat het werk en dus ook de acties van Voedselbanken Nederland worden gesteund door tal van bekende ambassadeurs. Op voedselbankennederland.nl leggen zij uit waarom en steken zij zowel vrijwilligers als (potentiële) cliënten een hart onder de riem. Zoals zanger en ere-ambassadeur René Froger: “Ik hou van de voedselbank! Dat klinkt misschien heel vreemd maar elke keer weer word ik geraakt door alle vrijwilligers die zich belangeloos inzetten. Dat geeft mij zoveel inspiratie! Ik hou ook van de voedselbank omdat ze zorgen voor anderen. En daar alles voor doen. Daar draag ik ook graag mijn steentje aan bij”. 

Stapels kerststollen? “Ik heb het nog niet zo vol gezien als het nu is”, aldus Jan Verheul. “De weken voor Sinterklaas en kerst zijn de drukste perioden van het jaar.” Foto: Jolanda Valk

Wil jij ook je steentje bijdragen? 

Ben je geraakt door de verhalen van Jan, Fietje en Henny en wil jij je inzetten voor Voedselbank Stichtse Vecht? Ga dan snel voor meer informatie naar de vacaturebank!