Je krijgt een deel van hun leven mee, dat is zo mooi

Heb je een creatief hart, dan gaat het bij Atelier Buitengewoon in Breukelen vanzelf harder kloppen. Een enorme diversiteit aan materialen hebben de deelnemers van de kunstzinnige dagbesteding hier voor het grijpen. Elke dag worden deelnemers individueel begeleid door een professional, een vrijwilliger en een stagiair.

Eigenheid stimuleren

Op 10 september 2016 hadden oprichters Soley Omarsdottir en Quina de Graaf er nog geen idee van dat Atelier Buitengewoon zes jaar later drie locaties zou tellen: Breukelen, Hilversum en Woerden. Hun initiatief om mensen vanaf 18 jaar met uiteenlopende beperkingen creatieve dagbesteding aan te bieden, voorziet duidelijk in een behoefte. “We willen de participatie, saamhorigheid en de eigenheid van de deelnemers stimuleren met behulp van kunst en creativiteit”, aldus het tweetal dat beschikt over een kunstzinnige en therapeutische achtergrond. Naast betaalde krachten zijn vrijwilligers onmisbaar geworden bij het begeleiden van de deelnemers.

Gewoon proberen

Michelle Meelker (60, rechts op de foto) is pas anderhalve maand aan het werk bij Atelier Buitengewoon, als vrijwillige ondersteuner van de vaste begeleider. Een functie die ze vond in de vacaturebank van Vrijwilligerscentrale Stichtse Vecht. “Ik zocht naar iets wat mij aanspreekt; ik vind het leuk om creatief bezig te zijn en om mensen te helpen bij wie het wat minder loopt, om een beetje ondersteuning te bieden. Dit doe ik nu één dagdeel in de week.” Daarnaast is Michelle al 2,5 jaar vrijwilliger bij zorgboerderij In De Reizende Man in Maarssen, een van de organisaties die onlangs is genomineerd voor de Vrijwilligersprijs 2022. “Daar werk ik een hele dag in de week.” Ze werd daar aangenomen na een uitvoerig gesprek. Bij Atelier Buitengewoon ging dat anders. “Een rondleiding, een keertje meelopen en vervolgens gewoon proberen.”

Instappen zonder oordeel

“We wachten bewust met het geven van achtergrondinformatie aan vrijwilligers”, legt vaste begeleider Wieke Hoonte (links op de foto) uit. “We laten je eerst even landen en dan gaan we kijken wat de dingen zijn waarvan jij denkt: daar ligt mijn passie, dat wil ik meer inzetten. Wij vinden het fijn dat vrijwilligers er blanco instappen. Als een deelnemer bij wijze van spreken om een bepaald woord uit z’n slof schiet, dan vertellen we dat uiteraard, maar we leggen niet iemands volledige rugzak op tafel. Daardoor ga je meer gelijkwaardig het contact aan. We staan graag naast de deelnemers. We noemen mensen ook bewust zo en niet cliënten of patiënten.”

Eigen creatieve ideetjes

Voor Michelle is het nog een beetje aftasten. “Nu is het zo dat Wieke vraagt of ik iets met iemand wil doen.” Zoals vanochtend het boetseren van kersthangers. “Maar uiteindelijk is het volgens mij de bedoeling dat je met eigen initiatieven komt en met ideetjes op creatief gebied. Dat is leuk, maar zover ben ik nog niet. Er zijn ook materialen waar ik nooit mee gewerkt heb. Dat moet ik leren. Ik had bij de zorgboerderij een halve dag extra kunnen gaan werken, maar ik vind het leuk om juist verschillende dingen te doen, met andere mensen.” De sfeer bij een organisatie vindt ze heel belangrijk. “Dat je je op je gemak voelt. Je moet je gewaardeerd voelen en het moet je voldoening geven, dat is waar ik naar op zoek ben. Dat je andere mensen kan helpen.”

De deelnemers smullen van de erwtensoep die begeleider Wieke heeft gemaakt voor de gezamenlijke lunch. Foto: Jolanda Valk

Samen aan de snert

Dan is het tijd voor de gezamenlijke lunch, waarvoor Wieke erwtensoep heeft gemaakt. Een van de deelnemers schept voor iedereen op. Het is een gezellige boel aan de lange tafel. Chauffeur Jessie Meuwissen (62) schuift even aan voordat we deelnemer Mario naar huis brengen in Maarssen. Jessie is elke maandag, woensdag en vrijdag een vast gezicht voor de deelnemers, waardoor zij ze ook goed kent. Vijf jaar geleden begon ze als vrijwilliger, maar inmiddels is ze betaalde kracht. Zo kan het ook lopen. “Wegens een reorganisatie van de firma waar ik al heel lang werkte, moest ik eruit. Dankzij een bezoek aan het cultuurcafé dat Soley en Quina indertijd organiseerden, raakte ik aan de praat en kwam ik hier terecht. Maar ik had een uitkering en moest op een gegeven moment werk gaan zoeken om net als iedereen de rekeningen te kunnen betalen. Maar ze wilden mij niet kwijt en zo ben ik in dienst gekomen. Daar ben ik superblij mee.”

Drie dagen per week haalt en brengt Jessie Meuwissen deelnemers naar Atelier Buitengewoon in Breukelen, het gebouw op de achtergrond. Foto: Jolanda Valk

Een lach en een traan

Voor de bus die Jessie bestuurt is geen speciaal rijbewijs nodig. “Je moet wel iets ruimer de bocht nemen dan met een normale auto. Maar ik rijd heel graag, dus wat dat betreft gaat het vanzelf.” Een EHBO-diploma heb je wel nodig als je passagiers vervoert. “Ja, elk jaar is er een cursus en een herhaling.” Als ze een paar dagen achter elkaar rijdt, parkeert ze de bus bij haar thuis. “Maar straks ben ik klaar, dan zet ik de bus bij Atelier Buitengewoon neer voor de chauffeur van morgen.” Als het nodig is, wanneer een vrijwilliger ziek is bijvoorbeeld, blijft Jessie de hele dag bij de groep om ondersteuning te bieden. “Dat vind ik ook heel leuk. Je bouwt contact op en bent begaan met de deelnemers, je krijgt een deel van hun leven mee. Dat maakt het werk zo mooi. En ik leer ook van ze. De mensen zijn puur, ze zijn echt. Dat ze zichzelf durven te zijn en kúnnen zijn op deze plek, dat is het mooie ervan. Ze worden geaccepteerd, ze tellen mee. In de bus is het vaak gezellig, maar mensen kunnen ook verdrietig zijn.”

Atelier Buitengewoon gaat voor

Jessie is nog wel vrijwilliger, op donderdag in het St. Antonius Ziekenhuis in Nieuwegein. “Dat begon negen jaar geleden met een project. Nu kijken we waar we nodig zijn. Vaak wordt ons gevraagd om even met iemand lekker naar buiten te gaan om een frisse neus te halen. Er was ook een mevrouw die naar de Livera-winkel beneden wilde om een nieuw pak voor in het ziekenhuis te kopen. Dan gaat het hup in de rolstoel en even shoppen. Of er wordt gevraagd even een krantje te halen of een spelletje te doen. Maar ben ik bij het atelier nodig, dan gaat dat voor.” Hoewel Jessie geen achtergrond in de zorg heeft – ze werkte in de detailhandel – wilde ze altijd al in de verpleging werken. “In mijn tijd had je nog lotingen, wachttijden voor een opleiding. Ik moest een jaar overbruggen nadat ik was aangenomen in een ziekenhuis en ja dan ga je van alles doen. Daardoor kan het leven anders lopen. Maar de interesse in de zorg was er altijd al.”

Ook werken met je (creatieve) hart?

Ben je geïnspireerd geraakt door de verhalen van Michelle, Wieke en Jessie? Atelier Buitengewoon is op zoek naar vrijwillige ondersteuners in het atelier en naar chauffeurs. Meer informatie vind je in de vacaturebank.